Zastanawialiście się kiedyś jak inwestują Polacy ?
Ponad 44% (16,5 mln) Polaków deklaruje się, że nie ma żadnych oszczędności, czyli żyją z dnia na dzień, nie posiadając żadnej poduszki bezpieczeństwa.
Ponad połowa z pozostałych 56% (9,3 mln) trzyma swoje oszczędności na zwykłych kontach, kontach oszczędnościowych czy lokatach – po prostu w gotówce.
23% Polaków (8,6 mln) w 2022 roku deklarowała się, że inwestuje swoje pieniądze.
Czyli jeżeli już masz oszczędności i inwestujesz to jesteś w 1/4 osób, które powiedzmy weszło do gry.
Czy zastanawialiście się kiedyś jak inwestują nasi rodacy ?
Ile oszczędzamy i czy w ogóle to robimy ?
W co najbardziej lubimy inwestować, jakie inwestujemy kwoty ?
A jak wypadamy na tle innych narodowości ?
Ja nie, więc przyjrzymy się tym zagadnieniom, może uda nam się wyciągnąć z tego jakieś ciekawe wnioski 🙂
Cała seria składa się z kilku artykułów, jeżeli jesteś ciekaw jak inwestują inne narodowości – zapraszam tutaj:
PKB Emigracja i minimalna pensja krajowa
Oszczędności
Ponad 44% Polaków deklaruje się, że nie ma żadnych oszczędności, czyli żyją z dnia na dzień, nie posiadając żadnej poduszki bezpieczeństwa.
I to jest ten dobry scenariusz, bo wśród tej grupy znajdują się również osoby z długami.
Aktualnie podaje się, że w Polsce mieszka 37,5 mln osób, więc wychodzi na to, że jakieś 16,5 mln ludzi nie ma żadnych oszczędności.
Ciekawe co sprawia, że tyle osób nie ma oszczędności ?
Na pewno niektórym ciężko łączyć koniec z końcem, wypłaty w Polsce nie są rozpieszczające, a koszta życia wysokie w stosunku do wypłat, szczególnie widać to jak porównamy jak to wygląda w europie zachodniej.
Ale zdecydowanie w tej grupie znajdują się również osoby o wysokich zarobkach, których problem braku oszczędności nie ma nic wspólnego z zarobkami, ale z tym ile wydają i jak zarządzają swoimi finansami.
Jednak to jest straszne, że tyle osób jest o krok od wpadnięcia w spiralę długów, albo już w tych długach tonie ;o
Ponad połowa z pozostałych 56% (9,3 mln) trzyma swoje oszczędności na zwykłych kontach, kontach oszczędnościowych czy lokatach – po prostu w gotówce.
Nasze posiadające oszczędności 56% (ok 21 mln) społeczeństwa posiada średnio ok 30 tys zł oszczędności, ale połowa z tych osób nie posiada oszczędności przekraczających 10 tys zł.
Z tej drugiej połowy mniej niż 20% osób posiada oszczędności przekraczające tą średnią kwotę.
Aby być bardziej dosadnym:
jeżeli posiadasz oszczędności powyżej 30 tys zł to znajdujesz się w tych 11% (4,1 mln) społeczeństwa, które posiada taką kwotę na koncie.
Gratulacje! 🙂
Minimalna krajowa pensja
Na początku 2023 roku minimalna pensja w Polsce wynosiła 3490 zł brutto, czyli 2700 zł netto.
Co za to można kupić ?
Chleb kosztował w okolicach 7 zł, więc mogliśmy kupić za niego 385 bochenków chleba.
Ilość dóbr które możemy nabyć za nasze wynagrodzenie systematycznie z roku na rok rośnie ;o
W 2018 roku minimalna pensja w Polsce wynosiła 2100 zł brutto, 1530 zł netto.
Chleb kosztował 4,60 zł, więc mogliśmy za wypłatę kupić 332 bochenki chleba.
Dane o cenie chleba brałem specjalnie z jednej losowej strony, aby jak najmniej wpłynąć na rezultat.
Standard życia w Polsce się poprawił w ciągu ostatnich lat, ludzi stać na więcej, mogą sobie na więcej pozwolić i zostało nam tylko liczyć, że będzie tylko lepiej 🙂
Co prawda aktualnie jesteśmy w tym gorszym momencie koniunktury, ale to minie i trzymajmy kciuki, że za następne 5+ lat będzie jeszcze lepiej.
Oczywiście poza wzrostem naszego standardu życia jest też szansa na wzrost oszczędności i inwestycji w wykonaniu naszych rodaków, a to powinno przełożyć się na jeszcze większe bogactwo w długim terminie.
Jeszcze warto zaznaczyć, że według GUS minimalna krajową zarabiało w 2022 roku tylko 2,5 mln osób (ok 6% populacji), reszta osób pracujących zarabiała powyżej tej kwoty.
Inwestowanie
Już wiemy, że około 56% (21 mln) naszych rodaków mieszkających na terenie Polski posiada jakieś oszczędności.
23% Polaków (8,6 mln) w 2022 roku deklarowała się, że inwestuje swoje pieniądze.
Czyli jeżeli już masz oszczędności i inwestujesz to jesteś w 1/4 osób, które powiedzmy weszło do gry.
A w co najchętniej inwestujemy ?
Bezpiecznie formy jak konta oszczędnościowe i lokaty, następnie są nieruchomości, później akcje i fundusze inwestycyjne.
Natomiast ostatni w kolejce z tych popularnych form inwestycji był rynek metali szlachetnych i przede wszystkim złoto.
Ponad 40% osób inwestuje w gotówkę, trzymając oszczędności na kontach oszczędnościowych i lokatach.
Biorą pod uwagę niskie stopy procentowe przed 2022 rokiem, to była to bardziej forma przechowywania oszczędności niż inwestowania.
Zdecydowanie inwestujemy bardziej bezpiecznie, co świetnie widać na poniższym zestawieniu znaleziony w sieci.
Kolejność form inwestycji od najbardziej do najmniej popularnej w Polsce:
- Lokaty bankowe, konta oszczędnościowe
- Ubezpieczenia na życie
- Fundusze inwestycyjne
- Emerytury i programy oszczędzania emerytalnego
- Inwestycje w nieruchomości
- Akcje
- Obligacje i obligacje skarbowe
- Złoto i srebro
- Kryptowaluty
Co ciekawe prym w oszczędzaniu wiodą młodzi!
Starsza grupa ludzi nieco mniej licznie oszczędza, jednak podobny procent osób inwestuje.
Wśród młodych inwestorów (18 lat – 24 lata) najchętniej inwestuje się w… kryptowaluty !
Ciekawe czy jest to wynik braku cierpliwości?
a może potencjałem szybkiego zysku ?
większej tolerancji ryzyka?
lub wiarą w to że krypotwaluty będą się dalej rozwijać i zmieniać świat ?
Obserwując młodych inwestorów na tle pozostałych grup wiekowych jestem bardzo pozytywnie zaskoczony, że większa część osób młodych decyduje się na oszczędzanie i inwestowanie – czyli te teorie o konsumenckim trybie życia młodych osób można między bajki włożyć ?
A pomnażanie swoich oszczędności poprzez inwestowanie w kryptowaluty ?
w ostatnich latach zdecydowanie to była najbardziej ryzykowna ale i najbardziej dochodowa forma inwestycji 🙂
Produkt krajowy brutto
679 Bilionów USD.
Czy to jest dużo, czy mało, to jeszcze do tego wrócimy.
Według międzynarodowego funduszu walutowego zajmujemy 23 pozycję.
Jednak zdecydowanie z roku na rok produkujemy więcej, czyli można powiedzieć że w jakiś sposób to się przekłada na ilość pieniędzy, które mamy do zainwestowania.
Pamiętajmy że to tylko jakieś szacunki co do tego ile dany kraj produkuje.
I to nijak się ma do tego ile pieniędzy kontroluje dany kraj (albo dokładniej jego mieszkańcy) i ile pieniędzy przez niego przepływa – może uda mi się bardziej rozwinąć to zagadnienie, postaram się poszukać więcej informacji na ten temat.
Emigracja
W kontekście Polski i Polaków warto jeszcze odnotować jeden szczegół, a mianowicie ilość Polonii mieszkającą poza granicami kraju.
A jest ich (w sumie nas, też się do tej kategorii zaliczam) sporo.
Według wikipedii poza granicami Polski żyje ponad 20 mln Polaków!
O ile te dane są sprawdzone i rzetelne, to 1/3 naszego narodu jest rozrzucona po całym świecie ;o
Najwięcej osób mieszka w USA, a na kolejnych miejscach są Niemcy, Brazylia, Francja.
Mnie osobiście liczba ok 2 mln Polaków mieszkających w Brazylii zaskoczyła ;o
Wielka Brytania jest dopiero na ósmym miejscu, z tego co pamiętam w 2022 roku szacowano, że mieszka nas tutaj ok 700 tys osób.
Nieruchomości
Około 84% Polaków mieszka we własnych nieruchomościach, ale co najciekawsze tylko 4 mln osób (11%) posiada kredyt na nieruchomość.
Właścicieli kredytów hipotecznych jest zdecydowanie mniej niż się wydaje!
Czyli 75% ludzi w Polsce mieszka we własnej nieruchomości, nie obciążonej kredytem, która jest już składnikiem ich majątku!
Na mnie osobiście te dane zrobiły największe wrażenie i bardzo dobrze świadczą o nas – to znaczy, że jesteśmy dosyć zamożnym narodem jako jednostki.
Dodatkowo widać, że jesteśmy narodem który lubi mieszkać na swoim – co ma swoje zalety, ale również wady.
Jeżeli chodzi o jakiekolwiek inwestycje o których można usłyszeć od osób w ogóle nie inwestujących od czasu do czasu, to zdecydowanie nieruchomości są tą formą, którą każdy zna, uznaje i rozważa.
Rynek kapitałowy
Tutaj znowu się posłużymy wikipedią.
Na polskiej giełdzie na początek 2023 roku jest notowanych 420 spółek w tym 45 zagranicznych.
Łączna kapitalizacja spółek wynosi 1,12 bln zł (kapitalizacja, czyli łączna wartość wszystkich akcji) z czego praktycznie po połowie przypada na spółki polskie i zagraniczne.
Czyli 420 polskich spółek wypuściło akcje o wartości takiej samej jak 45 zagranicznych spółek.
Jak to mamy czytać i odbierać ?
Jak rynek kapitałowy wpływa na nas, nasze życie i gospodarkę ?
Dlaczego 45 zagranicznych firm na polskim parkiecie posiada akcje o takiej samej wartości jak 420 polskich firm!?
Czy to dobrze czy źle ?
Szczerze ciekawi mnie ten temat, więc postaram się w niego bardziej zagłębić i pewnie napisze o tym osobny artykuł jak znajdę więcej informacji, odpowiedzi i konkretów 🙂
Skąd pochodzą pieniądze ?
Ponad połowa ok 55% obrotu na GPW to są inwestorzy zagraniczni.
Czyli tylko 45% obrotu na naszej giełdzie to nasz rodzimy pieniądz.
W tym z naszej działki 45%, ok 22% to są pieniądze inwestorów indywidualnych, natomiast pozostałe 23% to są instytucje.
Dywidendy
W różnych źródłach podaje się, że ok 40% spółek na GPW wypłaca dywidendy, mniej lub bardziej regularnie, ale wypłaca.
Znajdziemy na naszej giełdzie ok 20 spółek, które od przynajmniej 10 lat systematycznie wypłacają dywidendę oraz 9 spółek, które systematycznie podnoszą dywidendę.
Standardem wśród polskich firm jest wypłacanie dywidendy raz w roku.
Oczywiście znajdują się wyjątki, które wypłacają dywidendę dwa razy w roku (Apator SA, Grupa Żywiec SA – zanim została ściągnięta z GPW) czy nawet kwartalnie (jak iFirma SA).
Od dywidend w Polsce płacimy zryczałtowany 19% podatek od zysków kapitałowych.
Podatek od zysków kapitałowych, czyli każdy zysk gdzie pieniądze dla nas zarabiają, od lokat czy kont oszczędnościowych zaczynając, jest opodatkowany tym podatkiem.
Ile Polaków inwestuje w akcje ?
Polacy posiadają otwartych ponad 1,3 mln kont maklerskich, jednak mówimy tutaj tylko o polskich instytucjach, a jest wiele zagranicznych brokerów u których mamy możliwość prowadzenia konta maklerskiego, a nie są te dane brane do statystyki podawanej przez KDPW.
Jeżeli założymy, że ilość kont maklerskich odpowiada ilości osób które inwestują w akcje to jakieś 3% społeczeństwa to robi ;o
Mało, ale te liczby mogą być zdecydowanie większe 🙂
Psychologia
Dlaczego inwestujemy ?
Szukając informacji na ten temat musiałem przebić się przez lawinę różnych zestawień na temat „dlaczego Polacy nie inwestują” ;o
Widzę już, że temat inwestowania dotyczy mniejszej części społeczeństwa, a jeżeli chodzi o giełdę to bardzo małej mniejszości, ale chyba bardziej ciekawe jest i zachęcające dlaczego Ci co inwestują to robię, niż znajdowanie kolejnych powodów dlaczego tego nie robić ;o
Jak już jesteśmy przy tym dlaczego nie inwestujemy, to najczęściej pojawiało się zdanie że nie mamy co inwestować – czyli to o czym już pisaliśmy, że duża część społeczeństwa nie posiada oszczędności, następnym problemem był brak wiedzy, co może dziwić patrząc na ilość książek i darmowej wiedzy w internecie.
Może bardziej chodzi o to że jesteśmy zapracowanie, do tego dochodzą obowiązki rodzinne i brak nam czasu na edukację ?
Trzecim częstym powodem był strach przed ryzykiem, co można powiedzieć, że jest mocno skorelowane z brakiem wiedzy – wiedza buduje pewność i eliminuje strach.
A dlaczego inwestujemy ?
Najczęściej pojawiające się powody mnie osobiście trochę zaskoczyły.
Małe zyski z lokat i kont oszczędnościowych, czyli szukanie alternatywy, aczkolwiek w 2022 roku poprzez inflację i zmianę polityki NBP oprocentowanie bardzo podskoczyło, jednak wcześniej to był jeden z głównych powodów dla których Polacy w ankietach podawali powód dla którego zaczęli się interesować inwestowaniem.
Następnym powodem jest pokonanie inflacji, co ma sens, widać że coraz więcej osób jest świadomych tego, że inflacja jest takim magicznym niewidocznym podatkiem i jeżeli nic nie zrobimy to wartość nabywcza naszych oszczędności będzie maleć w czasie.
Dopiero dalej było wymieniane oszczędzanie na emeryturę – osobiście myślałem, że to będzie jeden z głównych powodów naszych inwestycji ;o
Czy tak bardzo ufamy w zapewniania rządu i system emerytalny ?
I dopiero na czwartym miejscu jako cel inwestowania stawiamy sobie pomnażanie swoich oszczędności.
Ta hierarchia by trochę w sumie pasowała do tego w co inwestujemy.
Najwięcej osób trzyma pieniądze na lokatach dlatego widząc małe zyski zaczynają szukać alternatyw – i to jest ta duża grupa osób, które posiadają oszczędności.
A punkt o inflacji chyba świadczy o wzroście naszej wiedzy o systemie monetarnym – a może to tylko dlatego, że aktualnie „taki mamy klimat” ?
A za 2 lata wszyscy zapomną o inflacji ?
Zobaczymy.
Podsumowanie
Wydaje mi się, że w Polsce dalej króluje takie powiedzenie „pewny jak w banku” – już nie wchodźmy w szczegóły, ale widać że dużo osób o ile ma jakieś oszczędności to trzyma je na lokatach.
Nieruchomości są chyba naszą narodową formą inwestycji, już od wielu osób słyszałem że jakby miały jakieś większe pieniądze to kupiły by nieruchomość na wynajem.
Jeżeli chodzi o akcje to nie specjalnie dużo osób w naszym kraju się nimi interesuje, jednak zobaczymy jak to się będzie zmieniało ponieważ młodzi ludzie oszczędzają więcej i inwestują więcej, szczególnie w kryptowaluty.
To tylko pokazuje, że krypotwaluty raczej nie zniknął, tylko będą coraz popularniejszą formą inwestycji, ale jestem ciekaw jak się przy tym zachowa inwestowanie w nieruchomości i w akcje na giełdzie.
Zdecydowanie jako naród stajemy się bogatsi, ja osobiście nie mieszkam aktualnie w Polsce ale jestem w kraju 2-3 razy w roku.
Widzę i słyszę od znajomych, że jest zdecydowanie lepiej niż było kilka lat temu, idzie się czegoś dorobić i mimo aktualnie gorszej sytuacji na całym świecie znajomi przejmują się bardziej jakimiś ideologicznymi pomysłami i kierunkiem w jakim zmierza unia europejska niż swoimi prywatnymi finansami.
Co do tych wszystkich danych, potraktujcie je jako ciekawostki, one same bez jakiegoś porównania i kontekstu nie wiele nam dadzą.
Zbierzemy podobne dane o kilku innych krajach i je sobie razem zestawimy.
Zestawiając ze sobą podobne dane z różnych krajów będziemy mieli jakiś punkt odniesienia, będziemy mogli porównać ze sobą różne kraju i odnieść się jak wyglądamy na tle tych bardziej zamożnych społeczeństw.
Z takim zestawieniem będziemy widzieli w jaką stronę się chcielibyśmy poruszać jako naród, aby dążyć do jakiś określonych oczekiwań i standardów.
Pozdrawiam,
#DywInw