Jak pokonać strach przed inwestowaniem ?

Poznajmy kilka faktów, które sprawią, że inaczej spojrzycie na inwestowanie i stanie się ono dla was mniej starszne i bezpieczniejsze.

 

Jak pokonać strach przed inwestowaniem ?

 

Nowe rzeczy zawsze wydają się ogromne, trudne, ciężkie i sprawiają wrażenie skomplikowanych.
Początaki zawsze są ciężkie i przytłaczające jednak z czasem zdobywamy doświadczenie, rozwijamy się w danej dziedzinie i wszystko staje się łatwiejsze, bardziej zrozumiałe i proste.
Jednak aby dojść z punktu a, kiedy paraliżuje nas strach przed podjęciem danej czynności, do punktu b, kiedy staje się dla nas prosta i intuicyjna, musimy przełamać nas strach.

Im więcej niewiadomych, im więcej ryzykujemy i mniej wiedzy posiadamy tym strach będzie miał większe oczy ;o
Dlatego będę chciał pokazać wam inwestowanie na rynkach kapitałowych z tej lepszej strony, pokazać te rzeczy, które sprawiają że inwestowanie jest takie efektywne i warto włączyć je do naszego zarządzania swoimi finansami.

 

 

Edukacja

Tak na prawdę artykuł mogę podzielić na dwa zagadnienia:

• edukacja,
• oraz świadomość kilku zagadnień.

Im jestem starszy tym bardziej utwierdzam się, że rozwiązaniem większości problemów na świecie jest edukacja.
Czasami polega ona na nauczeniu się konkretnych rozwiązań i wdrożenie ich w życie, a czasami potrzeba eksponowania i promowania pewnych zachowań wśród dzieci i młodzieży, aby te zachowania były podstawą ich wartości w przyszłości.

Jeżeli chodzi o inwestowanie to podstawę potrzebną do rozpoczęcia inwestowania można dosyć szybko nabyć, a następnie warto poszerzać swoją wiedzę, systematycznie się rozwijać w naszym zagadnieniu i pokrewnych, aby poszerzać swoje horyzonty.

Jednak dzisiaj się nie będziemy skupiali na edukacji, w końcu celem artykułu jest zmniejszenie strachu przed inwestowaniem u początkujących inwestorów.
Także przejdźmy do drugiej kategorii i poznajmy kilka faktów, które sprawią, że inaczej spojrzycie na inwestowanie i stanie się ono dla was mniej starszne.

 

Zwrot z inwestycji

W długim okresie czasu inwestycje w akcje przynoszą najlepsze wyniki.
Oczywiście będą okresy gdzie inne aktywa będą dawały większe zwroty niż akcje, ale w długim terminie trzymając się rynku akcyjnego najlepiej na tym wyjdziemy.
Dodatkowo warto pamiętać, że różne aktywa służą różnym celom, co też nie jest bez znaczenia, ale dzisiaj skupimy się tylko na akcjach, jako naszym wehikule do pomnażania majątku.

(na grafice poniżej:
stocks = akcje, bonds = obligacje, bills = rachunki, gold=złoto, dollar= wartośc USD w czasie)

 

Warto tutaj zaznaczyć, że mówimy o szerokiej ekspozycji, najlepiej poprzez jakiś ETF na cały świat, a nie wybieranie pojedyńczych spółek, ponieważ to może nam wygenerować lepsze wyniki jeżeli odpowiednio dobierzemy spółki, ale może nam również wygenerować gorsze wyniki!

Do zapamiętania!
Akcje to są udziały w firmach, które działają, tworzą jakieś produkty i generują dochód sprzedając swoje produkty.
To nie jest jakiś magiczny papierek wyceniany w zależnościu od koniunktury Książyca względem Ziemii.
Dlaczego ceny akcji systematycznie rosną ?
Bo światowa gospodarka się rozwija, co jest wynikiem rozwoju i zwiększania produkcji firm na całym świecie.

 

 

Nigdy nie możemy mieć pewności która część świata będzie się najmocniej rozwijała, dlatego wspomniałem wcześniej o ETFie na cały świat, ale zdecydowanie światowa gospodarka będzie się dalej rozwijała i pędziła do przodu!
A ekspozycja na rynek akcji, to ekspozycja na dalszy wzrost światowych gospodarek.

A skoro już wiemy, że akcje to firmy, które produkują produkty i sprzedają je ludziom, to zerknijmy jak wygląda wzrost populacji światowej.

 

 

Więc widzimy, że firmy w które możemy zainwestować prawdopodobnie będą w przyszłości miały jeszcze więcej klientów.
Oczywiście te dane mają znaczenie w przypadku inwestowania, a nie spekulowania (czyli kup dzisiaj, a sprzedaj najlepiej wczoraj z zyskiem).

 

Szanse na zysk

Amerykańska giełda cieszy się bardzo długą historią, dlatego najwięcej danych możemy znaleźć właśnie dotyczących tego rynku.
Jakie mamy szanse, że inwestując dzisiaj po kilku latach nasze akcje będą warte więcej ?

Nie wchodząc za bardzo w szczegóły poniżej mamy grafikę pokazującą długość okresów kiedy na giełdach akcje rosły – tak zwana hossa (niebieski kolor), oraz okresy kiedy ceny akcji spadały – tak zwana bessa (żółty kolor).
Jak widzimy, przez większość czasu rynki rosną, a dla kontrastu te zółte okresy spadków są świetnymi momentami na dokupowanie tanich akcji, szczególnie dla długoterminowych inwestorów dywidendowych 🙂

 

 

Więc jeżeli się martwisz, że trafisz na zły moment z zakupem akcji – zerknij sobie na powyższą grafikę.
Szanse na to są bardzo małe 🙂

Ale żeby nie było tak kolorowo, Warren Buffett powiedział: „Giełda to miejsce, gdzie bogacwto przechodzi z rąk osób niecierpliwych, do cierliwych” – czy coś w tym stylu.
Dlaczego tak twierdzi  ?
Bo powdów do sprzedania akcji zawsze się znajdzie dużo, jednak to Ci którzy są na rynku najwięcej zarabiają, szczególnie w długim terminie.

A poniżej wykres wzrostu wartości indeksu światowego na przestrzeni lat z listą powodów, które na pewno posłużyło do ogłaszania końca rynków kapitałowych.

 

 

Więc wyłącz telewizor, przestań czytań te krzykliwe nagłówki w internecie i głowa do góry – i tak będzie dobrze 🙂

 

Zmienność

Oczywiście tak samo jak każda forma inwestowania, tak również inwestowanie w akcje ma swoje wady.
W przypadku akcji jest to zmienność.
Widzieliśmy przed chwilą jak sobie akcje radzą na przestrzeni 200 lat – dosyć dobrze.
Ale teraz zerknijmy sobie na zwroty jakie średnio generował cały indeks 500 największych spółek amerykańskich na przestrzeni prawie 100 lat, ale na wykresie naniesione zostały maksymalne obsunięcia wartości indeksu od szczytu w każdym roku.

 

 

Jak widzimy mimo tego, że kierunek jest jeden – w górę, to w każdym roku mogliśmy spotkać się z mniejszymi lub większymi spadkami cen akcji!
I mówimy tutaj o wartościach w zakresie od -5% do w pojedyńczych przypadkach -50%…

 

Spójrzmy na te dane w bardziej przystępnej formie.

 

 

W 95% lat, ceny akcji w danym roku spadały średnio o 5% od szczytu.
Ponad 50% szans macie na spadki rzędu 10% od szczytu, czyli można założyć, że taka okazja będzie miała miejsce co 2 lata.

I możemy na to reagować w dwojaki sposób.
Albo panikować i martwić się co roku, że to już koniec rynku akcji i sprzedawać swoje akcje ze stratą.
Albo wyczekiwać na te momentu co roku, aby po atrakcyjnych cenach nabywać większą ilość akcji do naszego długoterminowego portfela inwestycyjnego – ja preferują tą drugą ścieżkę 🙂

A żeby poprawić wam trochę nastroje, poniżej wykres zmienności różnych form inwestyci na przestrzeni lat.
(stocks – akcje, bonds – obligacje, 50/50 portfolio – portfel składający się w 50% z akcji i w 50% z obligacji)
Zdecydowanie w krótkim okresie czasu (rok na wykresie), akcje są najbardziej zmiennym aktywem (mogą dużo urosnąć, ale mogą również dużo stracić na wartości), jednak im bardziej wydłużamy czas naszej inwestycji tym to zmienność na akcjach się zmniejsza, a zysk dalej pozostaje najbardziej atrakcyjny 🙂

 

 

Horyzont inwestycyjny

Im dłużej trzymasz akcje tym większe szanse na zysk z danej inwestycji.
Nie bez powodu często wspominam, że inwstowanie to gra długoterminowa.
Jeżeli chcesz zwiekszyć szanse na sukces swojej inwestycji,  po prostu wydłuż okres inwestycji.

Poniżej wykres szans na pozytywny zwrot z inwestycji przy zainwestowaniu całego kapitału na raz, dwóch transzach co pół roku i rozłożeniu zakupów na cały rok.

 

Jeżeli zainwestujesz pieniądze w samym szczycie hossy, w czasie najwyższych wycen to w najgorszym wypadku w ciągu 25 lat Twoje akcje będą warte więcej niż w czasie zakupów.
Jednak w praktyce mało kto z nas inwestuje jedną dużą kwotę na raz, a po drugie jakiego trzeba mieć pecha żeby zainwestować na samej górce.

Im dłuższy czas dasz swoim akcjom, aby dla Ciebie pracowały, tym większe szanse że zobaczysz zysk z tej inwestycji.
Słyszałem już w kilku miejscach, że najlepszymi inwestorami są… martwi ludzie, ponieważ mają nieograniczony horyzont inwestycyjny i nic w portfelu nie zmieniają ;o
A inwestując poprzez klasyczne uśrednianie i dokupowanie akcji co miesiąc, jeszcze bardziej zwiększasz swoje szanse na zysk.

Proste prawda ?
Jednak zdecydowanie inwestowanie długoterminowe w dzisiejszych czasach jest na wyginięciu jak dinozaury w przeszłości…
Poniżej grafika, która pokazuje nam średnią długość trzymania akcji przez inwestorów na rynku amerykańskim.
(na lini pionowej długość okresu trzymania akcji w latach)

 

 

Dzisiaj nie mówimy już o latach w tym przypadku, tylko o miesiącach, albo co gorsze o tygodniach ;o
Dlatego nie dziwi mnie, że przeciętny inwestor traci na giełdzie, a średnia zysku dla indywidualnego inwestora jest gorsza niż zwrot z całego indeksu (ale o tym za chwilę).

Dlatego jeżeli decydujesz się na inwestowanie to długi horyzont inwestycyjny jest Twoim sprzymierzeńcem.
A tak się składa, że inwestowanie dywidendowe, szczególnie w spółki wypłacające rosnące dywidendy, bardzo mocno priorytezuje jak najdłuższy horyzont inwestycyjny.
Przy okazji wydłużając swój horyzont inwestycji do lat zwiekszysz swoje szanse na zysk z danej inwestycji i staniesz się szczęśliwym uczestnikiem tej mniejszej grupy inwestorów długoterminowych – gratulacje! 🙂

 

Spadek wartości pieniądza

Jeżeli nie inwestuejsz świadomie to inwestujesz w walutę, a PLN w ciągu ostatnich 2 lat wygenerował dla Ciebie zysk w wysokości… ok -25% ;o
Inflcja to taki niewidzialny podatek, który sprawia że Twoje pieniądze sa mniej warte.

Ale co to znaczy, że nasze pieniądze są mniej warte ?
Za te same pieniądze możemy kupić mniej rzeczy dzisiaj niż rok temu.
Zerknijmy sobie na siłę nabywczą funta brytyjskiego na przestrzeni kilku lat – może 800 lat wystarczy ? nie wiem na ile rzetelne są te dane, ale kierunek jest zdecydowanie jeden…

 

Żeby nie było, że to wina Brexitu, że funt traci na wartości od 800 lat, to zerknijmy sobie jak się zachowuje siła nabywcza dolara amerykańskiego na przestrzeni 100 lat.

 

Jakąkolwiek walutę weźmiemy na tapetę to będzie to wyglądało tak samo.
Waluty tracą na wartości, jedne szybciej drugiej wolniej.
Pieniądze są tylko środkiem wymiany, a nie wehikułem do przechowywania wartości.
Dlatego korzystajmy z nich według zastosowania, wymieniajmy je na wartościowe rzeczy.
Zdecydowanie udziały w firmie, która coś produkuje i na tym zarabia są bardziej wartościowe niż papierek za który z roku na rok mniej otrzymamy.
Zdecydowanie nieruchomość, która stoi i daje nam schronienie albo innym, jest bardziej wartościowa niż papierek za który z roku na rok mniej otrzymamy.

A żeby być bardziej precyzyjnym z tą utratą wartości walut, poniżej koszt kawy na przestrzeni lat (nie wiem jaka to kawa! :))

 

 

To jest dosłownie spadek wartości siły nabywczej pieniądze.
Czyli w praktyce 5 lat temu zdecydowanie za strzyżenie u fryzjera zapłaciliście mniej niż dzisiaj.
Jednak w tym samym czasie za tą samą nieruchomość zapłacicie zdecydowanie więcej dzisiaj, niż 5 lat temu.

W dzisiejszych czasach trzymanie gotówki nie jest najrozsądniejszym rozwiązaniem, lepiej ją wymienić na złoto, akcje, nieruchomości – cokolwiek co zachowa swoją wartość w czasie, a jeżeli jeszcze generuje wam dodatkowe przepływy pieniężne (dywidendy lub czynsz z wynajmu) to już jest to bardzo dobra inwestycja.

 

Uczestnictwo w rynku

Dlaczego warto uczestniczyć w rynku już dzisiaj ?

Jeżeli macie pomysł na to jak aktywnie pokonać rynek to poniżej wykres wyników w zależności od opuszczonych dni na giełdzie.
Założeniem jest zainwestowanie 10 tys USD w S&P500 w 1980 roku na 40 lat.
Od lewej, zwrot po zainwestowaniu kwoty na początku i nie dotykanie jej, następnie mamy już próby przwidzenia rynku, które skutkują opuszczeniem rynku na przestrzeni: 5 najlepszych dni, 10 najlepszych dni, 30 i 50 najlepszych dni na rynku.

 

 

Czasami brak aktywności może dać najlepsze rezultaty, wystarczy że jesteśmy na rynku.
Nie idźcie tą drogą, poniważ to łatwy sposób, aby inwestowanie w waszym przypadku wyglądało dokładnie tak jak na grafice poniżej.

 

 

I jeszcze jeden z lepszych zbiorów rad dotyczących inwestowania krążących w sieci:

 

 

„Kupuj dobre firmy. Nie przepłacaj. Nic nie rób.”

 

Dalej boisz się inwestować na giełdzie ?

Jeżeli po takiej serii danych dalej obawiasz się rynków kapitałowych oraz inwestowania na giełdzie (inwestowania, a nie spekulacji!) to została Ci już chyba tylko edukacja 🙂
Która zdecydowanie jest wskazana z dużym dodatkiem konsekwencji w tym co robisz i cierpliwości.
Dlaczego ?
Żebyś nie skończył jak „przeciętny inwestor”.
Na pewno coraz krótszy horyzont inwestycyjny o którym wcześniej wspominałem również ma swój udział w tak miernym wyniku przeciętnego inwestora.

 

 

Z tego wykresu wychodzi na to, że dla większości osób (średnia dla indywidualnych inwestorów) lepiej będzie zainwestować w jakiś tani fundusz lub ETF odzwierciedlający szeroki rynek…
Przed zostaniem przeciętnym inwestorem obroni Cię tylko edukacja, systematyczność i długi horyzont inwestycyjny.
Niektórzy mówią, że symulowanie trupa jest również bardzo skuteczne na rynkach kapitałowych, czyli kup akcje raz i nie zaglądaj do nich latami.
Podobno niezłe stopy zwrotu można takim podejściem wygenerować 🙂

Inwestowanie to nie jest jakaś czarna magia, ani budowanie bomby atomowej.
Najważniejsze jest trzymanie się prostej strategii, która działa, bycie na rynku i systematyczne dokładanie kapitału.
Nie kombinując, nie reagując za często pozwolimy aby rynek działał na naszą korzyść i popłyniemy z tym prądem do przodu – tak jak cała światowa gospodarka.

Życzę wam owocnych inwestycji i zapraszam do dzielenia się ewentualnymi problemami, które was stopują przed inwestowaniem w komentarzach 🙂

 

Pozdrawiam,
#DywInw